Để chính sách BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) đi vào cuộc sống, bảo đảm quyền lợi cho người tham gia, các cấp ngành Bảo hiểm xã hội đã thực hiện nhiều giải pháp, trong đó chú trọng công tác thu BHXH, BHYT, BHTN.

Việc mở rộng hai nhóm đối tượng tham gia BHXH bắt buộc cụ thể như sau: người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ 1 tháng đến dưới 3 tháng và người lao động là công dân nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam có giấy phép lao động hoặc chứng chỉ hành nghề, giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp kể từ ngày 1/1/2018. 

Cùng với đó, điểm mới trong chính sách BHXH là mức đóng BHXH hàng tháng cũng được thay đổi. Thay vì chỉ gồm mức lương và phụ cấp lương như trước, mức đóng BHXH mới sẽ bao gồm mức lương, mức phụ cấp và các khoản bổ sung khác theo quy định của pháp luật. Số năm đóng BHXH cũng tăng lên để người lao động được hưởng lương hưu tối đa. Đối với lao động nữ đủ 55 tuổi, nghỉ hưu năm 2018 phải có đủ 30 năm đóng BHXH để được hưởng tỷ lệ tối đa 75%; lao động nam đủ 60 tuổi, nghỉ hưu năm 2018 sẽ phải đủ 31 năm đóng BHXH và tăng dần số năm đóng mới được hưởng tỷ lệ tối đa là 75%. Ngoài ra, chủ doanh nghiệp trốn đóng BHXH sẽ bị phạt đến 7 năm tù. Những thay đổi trong chính sách BHXH, BHYT nhằm phù hợp hơn với thực tế cuộc sống, bảo đảm quyền lợi cho người lao động nói riêng và người dân nói chung.

Để chủ sử dụng lao động và người lao động hiểu và thực hiện những điểm mới trong chính sách BHXH, BHYT, cùng với việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, các cấp ngành Bảo hiểm xã hội đã chú trọng thực hiện công tác thu nhằm thu đúng, thu đủ và hạn chế tình trạng trốn đóng, nợ đọng BHXH từ các đơn vị, doanh nghiệp. 3 tháng đầu năm, các cấp ngành Bảo hiểm xã hội trong tỉnh đã thu được trên 735.530 triệu đồng. Tính đến hết tháng 3, số nợ lũy kế còn hơn 178.670 triệu đồng. 

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng nợ đọng gia tăng từ phía doanh nghiệp như: việc sản xuất, kinh doanh gặp khó khăn; việc tăng lương, các khoản bổ sung đồng nghĩa với tăng số tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN… Thêm vào đó, nhận thức của người lao động về quyền lợi tham gia BHXH còn hạn chế. Có những lao động chỉ quan tâm đến việc làm và tự thỏa thuận với công ty nhận tiền trực tiếp thay vì đóng bảo hiểm.

Công nhân sản xuất kính tại Công ty TNHH Tiền Châu.

Gia tăng nợ đọng BHXH không chỉ khiến nguồn thu của BHXH giảm sút, mà còn ảnh hưởng trực tiếp tới người lao động. Để chính sách mới đi vào cuộc sống, bảo đảm quyền lợi cho người tham gia, Phòng Quản lý thu, Bảo hiểm xã hội tỉnh và tổ thu thuộc bảo hiểm xã hội các huyện, thành phố đã đưa ra nhiều giải pháp nhằm tăng số thu, giảm nợ đọng BHXH, BHYT, trong đó tập trung bám sát tiến độ, kết quả thực hiện thu BHXH, BHYT hàng ngày, đồng thời chỉ đạo cán bộ chuyên quản thu đôn đốc các đơn vị, doanh nghiệp. Bên cạnh đó, ngành Bảo hiểm xã hội sẽ hỗ trợ những doanh nghiệp lớn có số phát sinh tăng trong việc lập hồ sơ và đồng bộ dữ liệu cấp mã số sổ để kịp thời chuyển tiền đóng BHXH kịp thời trong tháng. 

Ngành cũng sẽ chủ động phối hợp với đơn vị, doanh nghiệp tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Tuy nhiên, với những doanh nghiệp có thời gian nợ đọng dài, Phòng Quản lý thu sẽ cùng Phòng Khai thác và Thu nợ tăng cường đôn đốc để quyền lợi tham gia BHXH của người lao động không bị gián đoạn.

Hoàng Lanh