Những năm gần đây, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của các phương tiện truyền thông, nhất là internet và mạng xã hội thì tin giả (fake news) cũng xuất hiện ngày càng nhiều và trở thành vấn nạn với nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Nhận thức được mối nguy hại từ những tin giả trên mạng xã hội đối với học sinh trung học, hai học sinh của Trường THPT Tiên Hưng đã tập trung nghiên cứu đề tài “Nâng cao nhận thức cho học sinh trung học phổ thông nhằm hạn chế tác động tiêu cực của tin giả khi sử dụng mạng xã hội”. Em Nguyễn Thị Kim Oanh, trưởng nhóm thực hiện đề tài chia sẻ: Phương pháp của nhóm chúng em khi thực hiện đề tài này đó là khảo sát, phân tích một số khái niệm; thực trạng sử dụng mạng xã hội, thực trạng vấn nạn tin giả trên mạng xã hội ảnh hưởng đến học sinh trung học phổ thông; những tác động của tin giả. Sau khi có được kết quả, chúng em tiến hành tuyên truyền qua các hình thức như truyền thông trực tiếp, tạo lập sân chơi, diễn đàn... nhằm giúp các bạn có nhận thức về vấn đề này. Thầy giáo Dương Thế Bảo, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Tiên Hưng đồng thời là giáo viên hướng dẫn nhóm học sinh thực hiện dự án chia sẻ: Các em đã đưa ra từng giải pháp cụ thể về quản lý nhà nước, sự quản lý, quan tâm của gia đình, nhà trường và sự nhận thức từ chính các em học sinh. Sau một thời gian ngắn thực hiện các giải pháp, ý thức dùng mạng xã hội của học sinh nhà trường đã có sự chuyển biến rõ nét. Đây mới chỉ là hiệu quả bước đầu, thời gian tới, các em sẽ mở rộng thêm đối tượng nghiên cứu là học sinh trung học cơ sở.

Sau khi giành giải nhất cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật cấp huyện, dự án “Máy trợ thở dùng não iT” thuộc lĩnh vực robot và máy thông minh của hai em Bùi Khánh Huyền và Bùi Sỹ Tiếu, học sinh lớp 9, Trường THCS Nam Hà (Tiền Hải) đã được ban tổ chức lựa chọn tham gia cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật cấp tỉnh. Dự án máy trợ thở được các em chế tạo với các bộ phận tận dụng linh kiện, phụ kiện có sẵn và là một thiết kế đơn giản, an toàn, dễ dàng lắp ráp, vận hành và có thể sản xuất ở quy mô lớn trong một khoảng thời gian tương đối ngắn. Đây là sản phẩm không phức tạp như những máy hiện đang được sử dụng trong bệnh viện nhưng lại đáp ứng các yêu cầu về an toàn và các tính năng được yêu cầu. Em Bùi Khánh Huyền chia sẻ: Từ những băn khoăn, trăn trở khi tình hình dịch bệnh vẫn tiềm ẩn nhiều nguy hiểm nên em và bạn Tiếu đã hình thành ý tưởng, lập kế hoạch nghiên cứu, tiến hành lắp ráp, thử nghiệm với mong muốn tạo ra chiếc máy trợ thở dùng não iT mang thương hiệu người Việt với giá thành thấp, dễ dàng sử dụng. Nhờ sự hỗ trợ, giúp đỡ và hướng dẫn của các thầy cô giáo, các em đã dành 2 tháng để nghiên cứu, làm ra chiếc máy trợ thở này. Thầy giáo Đặng Ngọc Dương, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật các cấp đã tạo cho các em học sinh môi trường thuận lợi trong việc nghiên cứu và thể hiện các sản phẩm khoa học, kỹ thuật. Đây là cơ hội để các em được học hỏi, giao lưu, được thể hiện khả năng nghiên cứu khoa học và vận dụng kiến thức vào thực tiễn, cũng là dịp các em được học tập, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm về ý tưởng, tư duy sáng tạo và được tiếp thêm động lực để tự khẳng định mình, tiếp tục phấn đấu, phát triển năng lực của bản thân, vận dụng những kiến thức đã học vào giải quyết những vấn đề thực tiễn.

Cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học năm nay thu hút 129 tác giả, nhóm tác giả tham gia với 66 dự án ở 15 lĩnh vực. Theo đánh giá của ban tổ chức, số lượng dự án năm nay tương đương như năm ngoái nhưng chất lượng được nâng lên rõ rệt, phần lớn dự án đều có tính ứng dụng thực tế cao. Điều này chứng tỏ phong trào nghiên cứu, sáng tạo khoa học kỹ thuật trong các nhà trường ngày càng thu hút đông đảo học sinh tham gia với những ý tưởng mới, sáng tạo. Thời gian tới, ngành Giáo dục Thái Bình sẽ tích cực đẩy mạnh công tác tuyên truyền, động viên, khuyến khích nhiều học sinh tham gia hơn nữa để các em vận dụng những kiến thức đã học áp dụng trong thực tế, cho ra những sản phẩm giúp ích trong lao động, sản xuất và đời sống của người dân.

Đặng Anh