“Hạt giống đỏ” 

Ngay từ những năm đầu thế kỷ XX, Thái Bình là một trong những tỉnh có phong trào yêu nước theo trào lưu dân chủ tư sản phát triển mạnh nhất. Tháng 7/1925, một số thanh niên yêu nước của Thái Bình như Nguyễn Công Thu, Nguyễn Danh Đới, Nguyễn Trọng, Nguyễn Tường Loan sang Quảng Châu - Trung Quốc dự lớp huấn luyện do Tổng bộ Thanh niên tổ chức. Đầu năm 1927, cơ sở Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên được xây dựng ở thị xã Thái Bình, tiếp đó là làng Trình Phố, Kiến Xương (nay thuộc xã An Ninh, huyện Tiền Hải). Trên cơ sở phát triển của tổ chức thanh niên, đầu năm 1928, Xứ bộ Thanh niên Bắc Kỳ quyết định cho Thái Bình thành lập Ban Tỉnh bộ Thanh niên và được coi như một tổ cộng sản.

Tháng 3/1928, hội nghị đại biểu Thanh niên toàn tỉnh khai mạc tại Trường tư thục Minh Thành bầu ra Ban Tỉnh bộ gồm 5 đồng chí do đồng chí Nguyễn Văn Năng làm Bí thư. Lúc này, toàn tỉnh có 5 chi bộ Thanh niên được thành lập ở 5 địa phương gồm: Chi bộ Thanh niên thị xã Thái Bình, Chi bộ Thanh niên Kiến Xương, Chi bộ Thanh niên Thần Duyên (Duyên Hà và Tiên Hưng), Chi bộ Thanh niên Thư Vũ (Thư Trì và Vũ Thư) và Chi bộ Thanh niên Tiền Hải; đầu năm 1929 có thêm 2 chi bộ là Quỳnh Côi - Phụ Dực và Đông Quan. Tổng số hội viên thanh niên toàn tỉnh có 300 người, bằng 1/3 số hội viên của Bắc Kỳ và 1/5 số hội viên của toàn quốc. 

Đầu năm 1929, nhận thức được đòi hỏi cấp bách và xu thế phát triển của phong trào cách mạng, một số đồng chí tiên tiến trong Thanh niên Bắc Kỳ đã sớm có khuynh hướng thành lập Đảng. Ở Thái Bình, chủ trương đó đã được đại diện của Xứ ủy nêu ra tại Đại hội đại biểu Thanh niên toàn tỉnh tháng 1/1929 và được các đại biểu tán thành. Cuối tháng 6/1929, một đồng chí Xứ ủy viên về Thái Bình và triệu tập Tỉnh bộ Thanh niên họp tại số nhà 9, ngõ 1, phố Duypíchkê (nay là phố Lê Lợi, thành phố Thái Bình). Hội nghị được đồng chí Xứ ủy viên phổ biến về sự phân hóa Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên ở Hương Cảng; nghe thông báo về việc thành lập Đông Dương Cộng sản Đảng. Sau đó, hội nghị đã quyết nghị thành lập Đông Dương Cộng sản Đảng tỉnh Thái Bình. Ban Tỉnh bộ Thanh niên trước đây được đổi thành Ban Tỉnh ủy do đồng chí Tống Văn Phổ làm Bí thư. 

Sự ra đời của Chi bộ Đông Dương Cộng sản Đảng đầu tiên đã mở ra một thời kỳ mới cho phong trào cách mạng ở Thái Bình, đáp ứng được nguyện vọng bức thiết của giai cấp công nhân, nông dân, tầng lớp trí thức và nhân dân lao động trong tỉnh. Từ đây, phong trào đấu tranh cách mạng của nhân dân Thái Bình được soi đường dẫn lối bởi tổ chức của những người cộng sản - đó là nhân tố quyết định cho thắng lợi của phong trào cách mạng ở Thái Bình sau này. 

Trong tháng 7/1929, trên cơ sở lựa chọn những hội viên, thanh niên ưu tú, toàn tỉnh đã thành lập được 6 chi bộ gồm: Chi bộ Thư - Vũ (huyện Thư Trì - huyện Vũ Tiên), Chi bộ Thần - Duyên (Tiên Hưng - Duyên Hà), Chi bộ vùng Trình Phố (huyện Kiến Xương), Chi bộ vùng Đa Cao (huyện Kiến Xương), Chi bộ Tiền Hải và Chi bộ thị xã Thái Bình. Đầu năm 1930, ở các huyện Thái Ninh, Quỳnh Côi, Thụy Anh, Đông Quan, Phụ Dực, các chi bộ cũng được thành lập. Năm 1930, toàn tỉnh có 24 chi bộ. Số lượng đơn vị và các chi bộ trong tỉnh ngày càng phát triển, Đảng bộ Thái Bình đã tiến hành thành lập các huyện bộ. 

Ngày 3/2/1930, hội nghị hợp nhất ba tổ chức cộng sản thành một đảng duy nhất lấy tên là Đảng Cộng sản Việt Nam được tiến hành tại Cửu Long, Hương Cảng (Trung Quốc). Sự kiện thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam cùng với lời kêu gọi của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc như một luồng gió mới thổi bùng ngọn lửa đấu tranh cách mạng trong cả nước. Tại Thái Bình, từ tháng 3 đến tháng 10/1930 đã diễn ra hàng loạt các cuộc đấu tranh quyết liệt của nông dân với chính quyền tay sai phong kiến ở các huyện Kiến Xương, Vũ Tiên, Thái Ninh, Thư Trì. Tiêu biểu là hai cuộc biểu tình “long trời lở đất” của nông dân Duyên Hà - Tiên Hưng ngày 1/5/1930 và cuộc biểu tình của nông dân Tiền Hải ngày 14/10/1930 tạo tiếng vang lớn trong cả nước.

 Đền thờ Bác Hồ và Tượng đài Bác Hồ với nông dân Việt Nam tại Quảng trường Thái Bình.

Soi sáng tương lai 

95 năm qua, trải qua hành trình đấu tranh đầy gian khổ nhưng cũng rất đỗi vinh quang, tự hào, Đảng bộ Thái Bình ngày càng được tôi luyện về bản lĩnh chính trị, trưởng thành về tư tưởng, tổ chức và năng lực lãnh đạo, đoàn kết nhân dân lập nên những kỳ tích vẻ vang, góp phần quan trọng vào thắng lợi của sự nghiệp cách mạng cả nước, tô thắm thêm truyền thống vẻ vang của Đảng và của dân tộc Việt Nam. Đặc biệt, từ đầu nhiệm kỳ 2020 - 2025 đến nay, với sự đoàn kết, thống nhất, trách nhiệm, bản lĩnh, trí tuệ, vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị tỉnh cùng sự hưởng ứng, đồng thuận của nhân dân, Đảng bộ tỉnh đã thực hiện công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện, hiệu quả trên tất cả các mặt. Vai trò lãnh đạo, uy tín của Đảng và hệ thống chính trị trước nhân dân không ngừng được nâng cao, tạo cơ sở, tiền đề thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX.  

Trong bối cảnh nhiều khó khăn, Thái Bình vẫn ghi nhiều dấu ấn nổi bật và xác lập những giá trị mới chưa từng có, như duy trì đà tăng trưởng kinh tế với con số hết sức ấn tượng. Giai đoạn 2021 - 2023, tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) bình quân đạt 8,18%, 6 tháng đầu năm 2024 ước tăng 7,96%, đứng thứ 7 vùng đồng bằng sông Hồng và đứng thứ 16 cả nước. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực. Với quyết tâm đưa Thái Bình trở thành cực tăng trưởng mới của khu vực đồng bằng sông Hồng, Thái Bình hoàn thành lập Quy hoạch tỉnh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 với chất lượng cao; trong đó, xây dựng và phát triển Khu kinh tế Thái Bình thành trọng điểm, động lực phát triển kinh tế của tỉnh và xây dựng thành phố Thái Bình trở thành đô thị loại I, đô thị trung tâm phát triển theo hướng thông minh, hiện đại, hội nhập bắt kịp xu thế phát triển mới, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn. Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh tập trung cao độ, chỉ đạo quyết liệt việc triển khai thực hiện các dự án: khu công nghiệp Liên Hà Thái, đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp VSIP Thái Bình, khu công nghiệp Hải Long, Nhà máy nhiệt điện LNG Thái Bình, khu công nghiệp dược - sinh học tại huyện Quỳnh Phụ, tuyến đường bộ ven biển tỉnh Thái Bình, tuyến đường bộ cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng, đoạn qua tỉnh Nam Định và Thái Bình (CT.08)... Đến nay, Thái Bình đã và đang trở thành điểm đến hấp dẫn, được nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước quan tâm, nghiên cứu và thực hiện các dự án đầu tư. Giai đoạn 2021 - 2023, tổng vốn đầu tư đăng ký trên địa bàn đạt 153.011 tỷ đồng, tăng gấp 3,5 lần so với giai đoạn 2016 - 2020; thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đạt trên 4,1 tỷ đồng, cao hơn tổng số vốn đầu tư FDI của tỉnh từ năm 2020 trở về trước (riêng năm 2023, thu hút vốn FDI đạt gần 3 tỷ USD, đứng thứ 5/63 tỉnh, thành phố); 6 tháng đầu năm 2024, thu hút vốn đầu tư tăng gấp 2,2 lần so với cùng kỳ năm 2023. Đến nay, toàn tỉnh có 32 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, trong đó 1 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được cải thiện và nâng lên. 

Phố Lê Lợi, thành phố Thái Bình.

Kỷ niệm 95 năm thành lập Chi bộ Đông Dương Cộng sản Đảng - tiền thân của Đảng bộ tỉnh Thái Bình (6/1929 - 6/2024) là dịp để chúng ta nhìn lại, phấn khởi và tự hào với những thành quả mà Đảng bộ và nhân dân Thái Bình đã đạt được, đồng thời cũng là dịp thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, tăng cường giáo dục lịch sử và giáo dục truyền thống yêu nước, cách mạng cho các thế hệ hôm nay và mai sau; tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng, nêu cao ý chí tự lực, tự cường, đoàn kết trong Đảng, đồng thuận trong xã hội, chung sức đồng lòng vượt qua khó khăn, thách thức, tiếp tục xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, phát triển toàn diện và đồng bộ về kinh tế - xã hội, giữ vững quốc phòng, an ninh, quyết tâm xây dựng Thái Bình trở thành tỉnh phát triển trong khu vực đồng bằng sông Hồng. 

Sản xuất tại Công ty Công ty TNHH OHSUNG VINA Thái Bình (Khu công nghiệp Liên Hà Thái).

Mạnh Cường