Những năm qua, việc sản xuất của nông dân huyện Đông Hưng phần lớn vẫn manh mún, nhỏ lẻ, tự phát nên giá trị thu nhập trên một đơn vị diện tích vẫn thấp. Cùng với đó, tình trạng thiếu lao động sản xuất nông nghiệp đang diễn ra ở nhiều địa phương do hầu hết lao động trẻ, khỏe  đi học, đi làm ăn xa hoặc làm công nhân tại các nhà máy, xí nghiệp, trên đồng ruộng chủ yếu là người cao tuổi. Thiếu lao động, một số hộ nông dân phải cho thuê, cho ruộng để người khác cấy song việc cấy lúa của bà con nông dân phụ thuộc nhiều vào thời tiết, sâu bệnh, lãi không đáng là bao nên có nơi cho người khác cấy cũng không ai nhận, một số diện tích bị bỏ hoang. 

Ông Đào Xuân Ngôn, thôn Khuốc Đông, xã Phong Châu cho biết: Con cái đi làm ăn xa, cho ruộng người khác cấy cũng không ai nhận, không nỡ bỏ ruộng hoang, hai vợ chồng dù đã ngoài 70 tuổi vẫn phải cáng đáng 6 sào ruộng của gia đình, tuy nhiên chi phí từ khâu làm đất, giống đến thu hoạch rất lớn nên thu nhập mỗi vụ không đáng là bao. Do vậy, vợ chồng tôi rất mong có doanh nghiệp về thuê đất.

Như vậy, việc tích tụ ruộng đất sẽ là tất yếu khách quan trong điều kiện sản xuất nông nghiệp hiện nay. Khi tích tụ ruộng đất sẽ giúp Đông Hưng quy vùng sản xuất, thu hút các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân vào thuê đất đầu tư phát triển nông nghiệp hàng hóa, đưa cơ giới hóa vào đồng ruộng nhằm giảm sức lao động, giảm ngày công, đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, tạo ra những sản phẩm nông nghiệp có năng suất, chất lượng, tăng giá trị thu nhập trên một đơn vị diện tích canh tác. 

Ông Phạm Xuân Cảnh, Chủ tịch UBND xã Đông Phương cho biết: Thời gian qua, xã Đông Phương đã mời gọi được 2 doanh nghiệp vào thuê 10ha đất trồng bí, ớt và rau màu, mang lại hiệu quả kinh tế cao; một số nông dân đã được doanh nghiệp thuê vào làm việc. Để tiếp tục thu hút doanh nghiệp vào đầu tư sản xuất nông nghiệp hàng hóa, Đông Phương dự kiến tích tụ 100ha, đa số nông dân trong xã nhất trí cho doanh nghiệp thuê đất.

Nếu tính hai vụ lúa không tính vụ đông thì mỗi sào ruộng người nông dân chỉ thu lãi từ 42,46 - 79,07kg thóc/năm. Nhưng nếu cho thuê đất với mức giá 90 - 100kg thóc/sào/năm, người nông dân không phải vất vả sớm hôm trên đồng ruộng, không lo sâu bệnh, mất mùa hay năng suất thấp mà vẫn có thu nhập ổn định, cao hơn tự cấy lúa. Để tạo việc làm cho nông dân sau khi cho thuê đất, Đông Hưng có chủ trương ký cam kết với doanh nghiệp thuê đất sử dụng lao động tại địa phương hoặc cho nông dân góp cổ phần nếu có yêu cầu. 

Ông Đỗ Tiến Lâm, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Đông Hưng cho biết: Đến thời điểm này những vùng đất dự kiến tích tụ đã cơ bản hoàn thành  các quy trình, thủ tục với tổng diện tích 854ha ở 8 xã, trong đó có gần 300ha ở 3 xã cánh đồng giáp nhau. Mức giá thuê đất chung dự kiến là 90 - 100kg thóc/sào/năm để các xã họp bàn thống nhất với người nông dân, giá cho thuê đất này sẽ điều chỉnh tăng hoặc giảm sau 5 năm nhưng không quá 5%. Thời gian cho thuê đất tối thiểu 20 năm. Chủ trương tích tụ ruộng đất hiện đã được đông đảo nông dân của huyện Đông Hưng đồng tình, ủng hộ, hiện chỉ chờ doanh nghiệp vào đầu tư sản xuất.

Ông Phạm Thanh Hà, Chủ tịch UBND xã Phú Châu Xã đã tổ chức họp cấp ủy, ban hành nghị quyết chuyên đề về tích tụ ruộng đất; đang đẩy mạnh tuyên truyền, vận động; tổ chức họp lấy ý kiến của các hộ nông dân. Toàn xã dự kiến tích tụ 103ha. Qua khảo sát, có 70% hộ nông dân đồng tình cho thuê đất với mức giá trên 100kg/sào/năm, 30% còn do dự. Xã sẽ vận động và thực hiện dồn đổi các hộ không muốn cho thuê đất ra một vùng riêng, đề nghị tỉnh và huyện hỗ trợ kinh phí dồn đổi ruộng. Ông Trần Đình Diên, Giám đốc HTX DVNN xã Phong Châu UBND xã Phong Châu đã chỉ đạo các thôn họp lấy ý kiến của các hộ nông dân để thống nhất về cơ chế tích tụ. Xã dự kiến tích tụ 92ha. Có tới 70 - 80% hộ nông dân mong muốn được cho thuê đất. Ông Nguyễn Hà Tĩnh, thôn Tăng, xã Phú Châu Cho doanh nghiệp thuê ruộng phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa, nông nghiệp công nghệ cao, người nông dân được hưởng nhiều lợi ích về kinh tế vì hiện nay sản xuất nông nghiệp theo hộ gia đình lãi ít, thậm chí nếu gặp thiên tai, dịch bệnh còn lỗ. Tôi và các hộ nông dân trong xã đề nghị doanh nghiệp thuê đất với giá trên 100kg thóc/sào/năm, khi doanh nghiệp đi vào hoạt động nên lấy người cho thuê đất vào làm công nhân với công việc phù hợp, mức lương tương xứng.

Thu Hiền